ဆိတ်တွေမှာအဖြစ်အများဆုံးရောဂါကတော့ pasteurella (ပါဆူရဲလား) ဘက်တီးယားပိုးကြောင့်
ဖြစ်ပွားတဲ့ ပြင်းထန်အဆုတ်ရောင်ရောဂါ ဖြစ်ပါတယ်။
ရောဂါဖြစ်စေနိုင်သော အကြောင်းအရင်းများ
(၁) ဒီရောဂါပိုးက အာသီးမှတဆင့် အဆုတ်ကိုဝင်ရောက်ပြီး အဆုတ်ရောင်ခြင်းကို ဖြစ်စေပါတယ်။
(၂) အဆုတ်ကနေတဆင့် ရောဂါပိုးက သွေးထဲကိုရောက်လာပြီး သွေးဆိပ်သင့်စေနိုင်ပါတယ်။
(၃) ရောဂါပိုးက အဆစ်အမြစ်တွေမှာ စုနေတတ်ပြီး ခြေမထောက်နိုင်၊ ယိုင်တာမျိုးလည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ရောဂါလက္ခဏာများ
ပုံစံ ၂မျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
(၁) ပထမတမျိုးကဖျားမယ်၊၊ အစာမစားဘူး။ ခြေထောက်မထောက်နိုင်ခြင်း၊ နောက်ယိုင်ခြင်း၊ အခြားဆိတ်များထက်
ပိုမောတတ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ကြပါမယ်။ သေဆုံးမှုမရှိပေမယ့် ကြီးထွားနှုန်း ရပ်တန့်သွားပါမယ်။
(၂) နောက်တစ်မျိုးက acute type လို့ခေါတဲ့ ပိုပြီးပြင်းထန်တဲ့ အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။ အဖျားကြီးခြင်း၊
အစာမစားခြင်း၊ အသက်ရှုမဝခြင်း စတဲ့ လက္ခဏာတွေပြပြီး ရုတ်တရက် သေတတ်ပါတယ်။
ကာကွယ်ကုသနည်း
(က) မိုးတွင်းနဲ့ ဆောင်းရာသီမှာ ဒီရောဂါက ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ မိုးများတဲ့ဒေသတွေနဲ့ အအေးပိုတဲ့ရာသီတွေမှာ
ဒီရောဂါအတွက် ကာကွယ်ဆေး ထိုးထားသင့်ပါတယ်။
(ခ) ဆိတ် အသက် ၂လ (သို့) ၃လ အရွယ်မှစပြီး အဆုတ်ရောင်ရောဂါကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးထားခြင်းဖြင့်
ကာကွယ်ပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
(အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်)
