ရုပ်သေး

ရုပ်သေးဆိုသည်မှာ ခေါင်း၊ ခြေ၊ လက် စသော ကိုယ်အင်္ဂါ အစိတ်အပိုင်းတို့ကို လှုပ်ရှား၍ လူ့သဏ္ဌာန် ဟန်အမူအရာနှင့် ကပြနိုင်စေရန် စီမံပြုလုပ်ထားသော အရုပ်များဖြင့် ခင်းကျင်းကပြခြင်းကို ခေါ်သည်။ ကမ္ဘာ့ရုပ်သေးသဘင်တွင် အကြမ်းအားဖြင့် ရုပ်သေး လေးမျိုးလေးစား ရှိလေသည်။ ယင်းတို့မှာ (၁) လက်သွင်းရုပ်သေး၊ သို့မဟုတ် လက်ရုပ်သေး၊ (၂) ခြေ၊ လက်၊ ခေါင်း၊ ခါးတို့တွင် ကြိုးအများတပ်ကာ ဒလက်တွင် ချည်ပြီး ကပြရသော ကြိုးဆွဲရုပ်သေး၊ (၃) အရုပ် တွင်းသို့ တုတ်တစ်ချောင်း လျှိုသွင်းပြီး ခြေ လက်တို့တွင် နန်းကြိုးငယ်၊ တုတ်ချောင်းငယ်တို့ တပ်ဆင်ကာ ဆွဲငင်လှုပ်ရှား ကပြရသော တုတ်ထိုးရုပ်သေး၊ (၃) ကတ်ထူပြားကို ပြုလုပ် ထားသည့် အရုပ်ကို စင်နောက်ဘက်မှ မီးထိုးပေးကာ အရိပ်ကို လှုပ်ရှားပြရသော ရုပ်သေး စသည်တို့ ဖြစ်၏။

လက်သွင်းရုပ်သေး၊ သို့မဟုတ် လက်ရုပ်သေး ဆိုသည်မှာ ခေါင်းတစ်ခုတည်းတွင်သာ သစ်သားထည့် တပ်ပြီးလျှင် ကျန် အပိုင်းတို့တွင် ပိတ်စတို့ဖြင့် ဆက်စပ်ချုပ်လုပ်ထားသည်။ အရုပ်၏ အတွင်းပိုင်းသည် အခေါင်းပေါက် ဖြစ်၏။ လက် သွင်းသောအခါ လက်ညှိုးက ခေါင်းပေါက်တွင်းသို့ သွင်းပြီး လျှင် လက်မနှင့် လက်ခလယ်တို့က လက်ပေါက်များအတွင်းသို့ သွင်းရသည်။ လက်သွင်းရုပ်သေးတွင် ရုပ်သေးစင်ပါသော်လည်း စင်တွင် ကြမ်းပြင်မပါချေ။ နောက်ခံကားနှင့်တကွ ရှေ့ကာကား ဖြင့်လည်း ထားရှိရသည်။ ကပြသောအခါ ရုပ်သေးရုပ်၏ အထက်ပိုင်းသာ ပေါ်နေပြီးလျှင် အရုပ်ကိုင်သူက အောက်ဘက် ကနေရသည်။ ရုပ်သေးစင်တွင် ထွန်းထားသည့် မီးသည် အရုပ် နှင့် နောက်ခံကားပေါ်သို့ တည့်တည့်ကျနေရန် လိုသည်။

ကြိုးဆွဲရုပ်သေး

ကြိုးဆွဲရုပ်သေးမှာမူကား အရုပ်ကို သစ်သားဖြင့် ပြုလုပ် ၍ တောက်ပြောင်သောဖဲ ကတ္တီပါစများဖြင့် ဝတ်ဆင်ပေးထား တတ်သည်။ ခြေဆစ် လက်ဆစ် ခါးဆစ် စသည်တို့တွင် ပတ္တာ ဆက် တပ်ဆင်ထားသဖြင့် အဆစ်တို့ကို လိုသလိုချိုးနိုင်သည်။ မျက်နှာခြေလက် စသည်တို့ကို ဆေးခြယ်ရသည်။ ခြေကြိုး၊ လက်ကြိုး၊ ခါးကြိုး စသည်တို့ကို ဒလက်တွင် ချည်ကာ ကျွမ်း ကျင်စွာ ကပြအသုံးတော်ခံနိုင်သည်၊ သို့သော် ကျွမ်းကျင်မှုကို လွယ်လင့်တကူ မရရှိနိုင်ပေ။ အလေ့အကျင့်များစွာ လိုသည်။ ရုပ်သေးလေးမျိုးတွင် အခက်ဆုံးအမျိုး အစားလည်း ဖြစ်သည်။ မြန်မာရုပ်သေးသည် ဤကမ္ဘာ့ရုပ်သေး ဒုတိယအမျိုးအစားတွင် ပါဝင်သည်။

[ Album ]